Nguồn: Edutopia.org, Teach kids when they are ready

Giới thiệu bởi waldorfeducation.org

Dịch bởi Warm Nest

Emily con gái Marie vừa vào nhà trẻ. Emily đến trường mẫu giáo nơi mà chương trình dạy trẻ chủ yếu xoay quanh nuôi thỏ và tạo hình nghệ thuật từ những sợi mì macaroni. Emily không hoàn toàn hứng thú với việc đọc, nhưng cô bé thích nhảy múa và có thể chơi hàng giờ với búp bê Barbies.

Chị gái Frances của Emily đã đọc thông thạo trước khi vào nhà trẻ. Sự khác biệt của hai chị em thực sự gây hoang mang cho Marie. Ông bà của Emily cũng lo lắng, cho rằng có gì đó bất thường và gợi ý Marie đọc truyện cho cô bé nghe thường xuyên hơn. Khi chia sẻ điều này với một người mẹ khác, người mẹ này cũng có sự hoang mang giống hệt vậy, và thắc mắc rằng liệu có phải lỗi của bản thân đã đọc không đủ cho cô con gái nhỏ của mình. Có phải những bé gái này bị rớt lại phía sau ngay từ lúc các bé vừa bắt đầu bước vào nhà trẻ?

Kịch bản này khiến chúng ta phát điên, vì nó được xây dựng trên nỗi sợ, sự ganh đua và áp lực, không phải trên nền tảng khoa học hoặc thực tế. Không chỉ các bậc phụ huynh cảm thấy áp lực quá mức, mà ngay cả những đứa trẻ cũng bị như vậy. Thước đo được đem ra, người ta so sánh đứa trẻ này với đứa trẻ khác, ngay cả trước khi chúng bắt đầu đi học chính thức. Các ba-rem học thuật đang được đẩy xuống đè lên các độ tuổi ngày càng nhỏ hơn, chỉ vì một giả định sai lầm là hễ bắt đầu càng sớm thì sau đó trẻ sẽ học càng tốt!

Người lớn cố gắng dạy trẻ đọc từ năm tuổi mà không thèm quan tâm đến những bằng chứng cho thấy: sẽ hiệu quả hơn khi dạy trẻ đọc từ 7 tuổi và bất cứ lợi thế nào có được từ việc đọc sớm sẽ nhanh chóng biến mất khi bước vào tiểu học.

Tất cả những biểu hiện trước đây chỉ thuộc về học sinh xuất sắc nay lại được xem như chuẩn mực – phải có, và những trẻ nào phải chật vật để duy trì thành tích hoặc chỉ đơn giản là chưa sẵn sàng để xuất sắc thì bị xem là kém cỏi. Các bé thất vọng và xấu hổ, phải trải nghiệm sự mất kiểm soát (từ rất sớm – LND) chỉ vì các bé chưa sẵn sàng để học những gì mà người lớn dạy chúng.

Một thực tế là nhà trường thay đổi, nhưng trẻ em thì không. Những đứa trẻ năm tuổi của ngày nay về cơ bản không tiến bộ hơn những đứa trẻ đồng lứa vào năm 1925, chúng ta cứ thử kiểm tra điều đó. Một đứa trẻ ngày nay bắt đầu biết vẽ hình vuông ở độ tuổi bằng với một đứa trẻ biết vẽ hình vuông vào năm 1925 – bốn tuổi rưỡi, hoặc một hình tam giác ở năm tuổi rưỡi, hoặc có thể nhớ số đồng xu đang đếm đến con số hai mươi ở sáu tuổi.

Những yếu tố nền tảng này cho biết trẻ đã sẵn sàng cho việc học đọc và thực hiện các phép tính hay chưa. Dĩ nhiên, một số đứa trẻ có thể nhảy bước, nhưng nhìn chung mỗi đứa trẻ đều cần phải nhớ từng con số trong đầu trước khi có thể thực hiện phép tính cộng, và trẻ phải phân biệt được cạnh nghiêng của hình tam giác trước khi nhận dạng và viết được những ký tự như K hoặc R.

Vấn đề là trong khi những đứa trẻ ở từ thập niên 20 đến 70 của thế kỷ trước được chơi tự do, đặt nền tảng cho những kỹ năng quan trọng như tự điều chỉnh (self-regulation), những đứa trẻ của thời hiện đại được yêu cầu phải học đọc và học viết.

Khi lớn lên, bộ não phát triển sẽ giúp chúng ta học mọi thứ dễ dàng hơn – trừ ngoại ngữ. Công việc chỉ trở nên dễ dàng với những công cụ đủ tốt. Bạn có thể làm một chiếc bàn với chiếc cưa cùn, nhưng sẽ tốn nhiều thời gian và ít dễ chịu hơn, ngoài ra còn có thể đúc thành những kỹ năng làm mộc xấu xí và khó sửa về sau.

Một trong những vấn đề rõ ràng nhất mà chúng tôi nhận thấy từ việc đào tạo một cách gấp gáp và câu nệ học thuật là việc cầm bút chì kém. Giữ một cách bút chì đúng cách thực sự khá khó khăn. Bạn cần có kỹ năng vận động tốt để giữ bút chì một cách nhẹ nhàng giữa đầu ngón trỏ và ngón cái, ổn định nó, di chuyển nó theo chiều ngang và chiều dọc mà chỉ sử dụng ngón tay. Một lớp mẫu giáo gồm hai mươi trẻ mà chúng tôi biết các bé được khuyến khích học viết quá sớm trong đó có mười bảy trẻ đã cần đến liệu pháp lao động (occupational therapy) để khắc phục những cách thức mà chúng tập luyện để có thể cầm bút sớm.

Hãy nghĩ về điều đó: 85 phần trăm trẻ sẽ cần sự giúp đỡ phụ đạo, phụ huynh tốn thêm tiền, cha mẹ và trẻ đều cảm thấy căng thẳng bởi một vài suy nghĩ người lớn kiểu ‘Này, đáng tự hào khi dạy một đứa trẻ bốn tuổi biết viết chứ‘ mà không hề đề ý đến những mốc phát triển phù hợp.

Chúng ta thấy sự thúc đẩy trước tuổi này khắp nơi trong các trường trung học. Học sinh lớp tám học các môn khoa học trước đây chỉ dạy cho học sinh lớp chín, và các em lớp mười đọc chương trình văn chương được dạy cho đại học. Tại Montgomery Country, khu học chánh cố gắng dạy đại số lớp chín cho phần lớn học sinh lớp tám, và mục tiêu là sau đó có thể giảng dạy cho phần lớn học sinh lớp bảy. Nó đã trở thành một thảm họa, ba phần tư số học sinh thi rớt cuối kỳ. Hầu hết học sinh lớp tám không có những kỹ năng tư duy trừu tượng đã phát triển hiệu quả để làm chủ môn đại số.

Trong quá khứ, trẻ bắt đầu học đại học từ sớm vì đã sẵn sàng, và chúng luôn là những trường hợp ngoại lệ, trên tổng thể những đứa trẻ mười bốn không hề được coi là phát triển sẵn sàng cho công việc học tập nặng nhọc ở trường Đại học. Trớ trêu thay, nỗ lực thúc đẩy con cái đã khiến chúng ta suy nghĩ thoái bộ về những vấn đề này.

Ned (một tác giả của bài viết này – LND) không đáp ứng yêu cầu từ những phụ huynh muốn con cái họ ôn luyện cho kỳ thi SAT từ lớp chín. Ned nói với họ rằng đó là sai lầm khi sử dụng thời gian của con cái và tiền của họ để học những thứ mà chúng trước sau cũng sẽ được dạy ở trường. Sẽ tốt hơn nhiều khi để trẻ phát triển các kỹ năng & trao dồi kiến thức tại trường, rồi mới cho chúng một số sự luyện tập, chuẩn bị thi cử – trong những năm học lớn hơn.

Bắt đầu luyện thi quá sớm không chỉ hoàn toàn không cần thiết, nó còn không hiệu quả. Nó giống như ép một đứa trẻ mười bốn tuổi ngồi xuống để giải thích kế hoạch 401(k) mà nó sẽ không tham gia.

Thông điệp trung tâm, trọng yếu ở đây là một thông điệp phản trực giác mà tất cả phụ huynh có thể tự nhắc nhở mình: Sớm hơn không nhất thiết là tốt hơn; và tương tự như vậy, nhiều hơn không có nghĩa là tốt hơn – đặc biệt khi nó quá nhiều.